Nieuwjaarspeech burgemeester Sjoerd Potters

Op woensdagavond 11 januari werd - na twee jaar afwezigheid door de coronacrisis - weer een nieuwjaarsreceptie gehouden in de Mathildezaal van het gemeentehuis. Hieronder leest u de speech van burgemeester Potters.

Goedenavond allemaal, 

Wat fijn en bijzonder om vandaag weer bij elkaar te zijn. 
En ik u weer persoonlijk kan toespreken.

De afgelopen twee coronajaren kon ik u alleen via een filmpje een goed nieuwjaar toewensen. 
Het was prettig dát het kon.
Dat we elkaar via het beeldscherm konden ontmoeten.

En toch…

Toen we er nog middenin zaten, hebben we waarschijnlijk allemaal wel eens de gedachte gehad:
Hoe komen we hier ooit weer uit?
Komen we hier ooit weer uit?
Die gedachte kon ontmoedigen.
Somber maken.

Voor mij waren die gedachten reden om even uit te zoomen.
Om het grotere plaatje te zien.
Dat hielp mij om het vol te houden, weer perspectief te krijgen en weer lichtpuntjes te zien.

Uitzoomen heeft mij vaker geholpen afgelopen jaar, wanneer er iets gebeurde dat grote indruk maakte. Zoals de gasexplosie aan de Weegschaal op 21 april die diepe wonden heeft geslagen. 
Niet alleen is een deel van het gebouw letterlijk verwoest, maar het heeft ook veel leed veroorzaakt bij de direct getroffenen en de omwonenden. 
Sommigen voelen zich onveilig en willen graag weten wat er die dag nu precies is gebeurd? 
De schrik, nu acht maanden later, zit er nog steeds goed in. Ook op de brandweermannen en politiemensen die gewond raakten, heeft de gasexplosie een diepe indruk achter gelaten. 
Het is goed om ons te blijven beseffen dat een enorme explosie, als deze, het leven van velen volledig op zijn kop heeft gezet. 
Ga maar na, wat het voor jezelf zou betekenen als je van de een op de andere dag je huis en spullen kwijt bent.
Dat je tijdelijk in een hotel of bij vrienden of familie moet wonen.
Geen eigen plek hebben…geen vertrouwde spullen om je heen…
En dat je daarna op een andere locatie je leven weer helemaal moet opbouwen. Ga er maar aan staan…

Als ik nu de ravage zie, denk ik: hoe is het mogelijk dat het niet nóg erger is afgelopen?
En ook: hoe krijgen we dit weer goed? 
Hoe zorgen we ervoor dat mensen  blijvend een woonomgeving hebben waar ze met een gerust hart verder kunnen gaan met hun leven. 

Uitzoomen hielp hier ook.
Ik zag hoe hulpdiensten hun stinkende best deden om de situatie onder controle te krijgen.
Hoe woningcorporaties en buurgemeenten in de bres sprongen. 
Maar ook hoe veel van onze inwoners spullen hebben ingezameld en direct hulp hebben geboden. Hartverwarmend! 

En ondanks de enorme druk op de woningmarkt zijn woningen beschikbaar gesteld voor bewoners die in één klap huis en haard waren kwijtgeraakt. 

We hebben inmiddels samen met woonstichting SSW afspraken gemaakt om onder bepaalde voorwaarden tegemoet te komen aan de noodzakelijke kosten van de getroffen bewoners, die niet vergoed worden. Zodat zij weer verder kunnen met hun leven.

Maar daarmee is al het leed zeker nog niet voorbij. 
Uit de gesprekken die ik met de direct getroffenen heb gehad, blijkt dat we als gemeenschap om hen heen moeten blijven staan, ook in 2023. 
Voor morele steun en blijvende erkenning voor het leed dat ze is overkomen. 
Om hulp te bieden waar we kunnen, maar vooral ook om troost en begrip te blijven geven. 

Toch zullen er altijd vragen blijven bestaan. De onderzoeken, die nog niet allemaal zijn afgerond, proberen meer duidelijkheid te scheppen over de toedracht. Maar helaas is zekerheid hierover niet altijd te geven.   
Wat met name belangrijk is dat we de getroffen inwoners zoveel mogelijk helpen hun leven weer op de rit te krijgen. In materiële en financiële zin maar zeker ook door er voor elkaar te zijn. Als Biltse gemeenschap, nu én in de toekomst.

Als Biltse gemeenschap hebben we in het afgelopen jaar helaas weer afscheid moeten nemen van dierbaren. 
De tijd is te kort om al deze inwoners te benoemen maar ik sta graag even stil bij een persoon in het bijzonder. 

Eind november is oud-burgemeester Diepenhorst van onze voormalige gemeente Maartensdijk overleden op 80-jarige leeftijd. 
Voor onze groene kernen: Maartensdijk, Groenekan, Hollandsche Rading en Westbroek was de heer Diepenhorst van speciale betekenis. Hij heeft tijdens zijn burgemeesterschap, maar liefst 14 jaar, veel betekend voor de gemeenschap. 
En was daarnaast ook de láátste burgemeester van de gemeente Maartensdijk.
Hij zal gemist worden. 

2023 is begonnen met een jaarwisseling waarbij er in onze gemeente gelukkig geen grote incidenten zijn geweest, alhoewel het in sommige wijken wel lang onrustig was. 
Er is weer veel vuurwerk afgestoken, maar de schade lijkt mee te vallen.
In andere gemeenten zijn er helaas wel weer incidenten geweest, waarbij met zwaar vuurwerk naar hulpverleners is gegooid. 
Onbegrijpelijk, ontoelaatbaar en ronduit schandalig! 
Een relatief kleine groep raddraaiers verpest daarmee het plezier van een grote groep die vooral een gezellig en veilige jaarwisseling willen vieren. 
Laten we hopen dat de daders snel worden gestraft.

En ook hier helpt het om uit te zoomen, zodat je óók blijft zien wat er wél goed gaat. 
Want ja, Corona was een tijd van eenzaamheid, van angst om besmet te worden, angst om anderen te besmetten, angst om je onderneming kwijt te raken en angst om dierbaren te verliezen.

Maar als ik uitzoomde, zag ik óók dat mensen in beweging kwamen
Bijvoorbeeld om iets te doen tegen de eenzaamheid onder ouderen.
Ik zag dat onze ondernemers creatieve oplossingen vonden om hun zaak wél door te zetten.
Dat medewerkers van onze gemeente het online werken in no time geregeld hadden.
En daar heel snel hun weg in vonden! 
Natuurlijk -  elkaar in het echt ontmoeten, heeft zoveel meer betekenis.
Maar als het linksom even niet kan, is het tóch fantastisch dat het rechtsom wél kan.

De coronacrisis lijkt in díe zin voorbij te zijn namelijk dat de situatie weer hanteerbaar is.
Maar het is niet de enige crisis waarmee we te maken hebben.
Er is een klimaatcrisis.
Een energiecrisis.
Een wooncrisis.
Een stikstofcrisis.
En er is een oorlog op ons continent.

Daarom is dit een tijd waarin we regelmatig moeten uitzoomen.
Om het grotere plaatje op te zoeken.

Als ik dan uitzoom, zie ik hoe mensen massaal hun huizen aan het verduurzamen zijn.
Dat de zonnepanelen niet áán te slepen zijn.
Dat er energiecoöperaties ontstaan, ook hier in onze gemeente De Bilt.
Dat mensen zich realiseren dat iederéén iets kan doen, hoe klein ook.
En dat al die kleine en grote beetjes enorm helpen.
Dat zie je, wanneer je uitzoomt.

En ja, een oorlog zo dicht bij huis ís beangstigend.
Iedere avond op het journaal dezelfde heftige beelden.
Van nóg meer bombardementen, nog meer vernietiging, nog meer mensen die op de vlucht slaan.
Waar eindigt de agressie van een brute dictator?

Maar als ik uitzoom, zie ik vooral heel veel mensen hier in onze kernen en in Nederland die hun huizen en harten openstellen voor Oekraïners.
Ik zie mensen die spullen inzamelen voor degenen die achterbleven in Oekraïne.
Mensen die zich hard maken voor goed onderwijs aan Oekraïense kinderen. Zodat ze niet onnodig achterop raken en de oorlog overdag misschien ook een heel klein beetje van zich af kunnen zetten.
Ik zie medewerkers van onze gemeente die plaats maakten voor Oekraïense vluchtelingen op de bovenste verdieping van het gemeentehuis. 

Als ik dan nog verder uitzoom, zie ik hoe onze eigen ouders en grootouders aan de slag gingen na de Tweede Wereldoorlog.
Rotterdam lag in puin,
Grote delen van Den Haag lagen in puin.
Arnhem lag in puin.
Ook hier waren de gevolgen groot.
En dat náást al het menselijke verdriet over familieleden, vrienden en buren die gesneuveld waren of weggevoerd en nooit meer terugkwamen.
Ook onze ouders en grootouders zullen zich hebben afgevraagd: 
Hoe komt dit ooit weer goed?
Komt dit ooit weer goed?
Maar kijk: ons land werd wederopgebouwd.
Mensen zetten er samen de schouders eronder.
Ook Oekraïne zal zichzelf weer opbouwen.
Wie uitzoomt, krijgt ook dat in beeld.

Ook het populisme in ons land en op veel plekken op de wereld, kan angst oproepen.
De haat.
Groepen die lijnrecht tegenover elkaar staan.
Gesprekken die nauwelijks meer kunnen worden gevoerd.
Feiten die het afleggen tegen nepnieuws en desinformatie. 

Maar ook hier zie je, wanneer je uitzoomt dat mensen in beweging komen. 
Het voor elkaar opnemen.
Zich niet uit elkaar laten spelen.
Uit hun bubbel komen en ontdekken dat zij meer overeenkomsten hebben dan verschillen met mensen uit een andere bubbel.

Ook onze eigen gemeenteraad heeft zich nadrukkelijk uitgesproken voor het goede gesprek met elkaar.
Vanuit de intentie om vraagstukken samen op te lossen.
Omdat de inwoners uit onze kernen dát van hen verwachten.
En omdat we vooruit willen, problemen willen oplossen, plannen willen uitvoeren en kansen willen creëren én benutten. 

Ik weet het: uitzoomen neemt verlies, verdriet, angst en bezorgdheid niet weg.
Die moeten we ook niet weg-relativeren.
Maar uitzoomen helpt wel om te zien wat er óók is.
Dat helpt ons om perspectief te blijven ontwikkelen en in beweging ter komen in plaats van ons machteloos te voelen.

We leven in een tijd van veel crises tegelijk. 
Dat vraagt veel van ons.
Ik bespeur soms de neiging om dan naar de overheid te kijken: zeg het maar; doe iets.
Bij onze Raadsleden, het College en  de medewerkers van onze gemeente ligt ook een grote verantwoordelijkheid.
Maar daar kan het niet alleen vandaan komen.
We hebben allemaal wat te doen.
Wat we kunnen doen, zien we beter wanneer we uitzoomen. 
Dan zie je initiatieven waarbij je je kunt aansluiten
Dan krijg je misschien zelf ideeën, waar anderen zich bij kunnen aansluiten.
Zo kunnen wij allemaal dat steentje zijn, dat rimpels teweeg brengt in het water.
Zo kunnen wij elkaars perspectief zijn.

In december heeft de gemeenteraad besloten dat ik voor een tweede termijn uw burgemeester mag zijn.
Daar ben ik ongelooflijk blij mee!
Want de afgelopen vijfenhalf jaar hebben veel voor mij betekend.
Toen ik als burgemeester begon, dacht ik : ‘Ik kan het nodige in dit ambt inbrengen’.
Maar ik ontdekte al snel, dat dit ambt mij ook veel brengt.
Ik kreeg steeds scherper wat mij drijft:
Juist in deze tijd van maatschappelijke onrust, van crisis en tegenstellingen zie ik het als mijn persoonlijke missie om mensen bij elkaar te brengen.

Dat is wat mij ten diepste drijft en wat ik in elke vezel in mijn lichaam voel: ik wil zorgen voor verbinding en verbondenheid tussen mensen en groepen. 
En anderen uitnodigen daar samen met mij aan te werken. 
Daar is dit ambt bij uitstek geschikt voor!

Mijn werk hier in gemeente De Bilt is nog niet af.
Wij hebben allemaal nog veel te doen,
U, raads- en commissieleden,
U, bedrijven, maatschappelijke organisaties en inwoners.
Wij, het College en ambtenaren,
En ieder van ons als mens.

Wie uitzoomt, ziet dat we veel voor elkaar kunnen krijgen wanneer we onze krachten bundelen.
Door uit te zoomen zien we wat er nodig is, wat ieder voor zich kan doen en wat we voor elkaar kunnen betekenen.

Dat wens ik u en ons toe voor 2023, náást gezondheid en geluk: de tijd om regelmatig even uit te zoomen en te ontdekken dat verbondenheid ons veerkracht en wijsheid brengt.

Ik wens u een mooi 2023!