Zo kijkt de gemeenteraad naar de Begroting 2025

In hoeverre is GroenLinks tevreden met de begroting die er nu ligt?

We zijn blij dat het is gelukt de begroting voor 2025 sluitend te krijgen, en we zien veel goede punten uit het coalitieakkoord erin terug. Tegelijkertijd is dit voor mijn gevoel de stilte voor de storm. Het beruchte ravijnjaar 2026 nadert, en daar blijft het niet bij; de nieuwe regering-Schoof heeft hervormingen in de pijplijn die, als ze worden doorgevoerd, ingrijpende gevolgen zullen hebben voor onze gemeente. Deze hervormingen zullen niet alleen financieel zwaar drukken, maar dreigen ook het sociale weefsel van onze gemeenschap aan te tasten. Daarom is het goed dat de wethouder alvast scenario’s heeft geschetst voor de komende jaren, die wij allemaal zullen toetsen aan de criteria die GroenLinks belangrijk vindt.

We zien bijvoorbeeld dat de kosten voor jeugdzorg sterk oplopen. Dat baart ons zorgen, want we kunnen het als gemeente niet allemaal meer betalen. Er moet bijgestuurd worden, en daarom willen wij voorrang voor de meest kwetsbare kinderen. Zij moeten altijd hulp kunnen krijgen. Verder willen we perverse prikkels bij jeugdzorgaanbieders aanpakken. We geloven niet in een te vroege detectie van problemen, want verkeerde zorg op jonge leeftijd kan schadelijk zijn voor de ontwikkeling. GroenLinks kiest voor een preventieve aanpak, waarbij investeringen in armoedebestrijding ook de jeugd ondersteunen.

Wat is nog meer belangrijk voor GroenLinks?

Duurzame mobiliteit blijft essentieel voor ons. Wij vinden dat het STOMP-principe altijd het uitgangspunt moet zijn. Dat betekent dat bij het (her)inrichten van de openbare ruimte duurzame mobiliteitsvormen prioriteit krijgen: eerst voetgangers en fietsers, dan openbaar vervoer, dan deelvervoer en pas als laatste de privéauto. Dit is eerder ook vastgelegd in de Mobiliteitsvisie 2035. Verder heb ik opnieuw gepleit voor een aanpak van de gevaarlijke Herbie-rotonde en zo veel mogelijk 30 km/u wegen.

Naast mobiliteit zijn duurzaamheid en dierenwelzijn belangrijk voor ons. Ook cultuur staat onder druk, mede door aangekondigde maatregelen uit Den Haag. GroenLinks is blij dat er, ondanks de naderende bezuinigingen, niet gekort wordt op sport en cultuur, die veel betekenen voor onze inwoners. We blijven pleiten voor steun aan kunst en cultuur en voor de ondersteuning van nieuwe initiatieven en verdere professionalisering.

Het gaat de goede kant op met het onderwijs, stelt D66-fractievoorzitter Donja Hoevers

Vooral onderwijs is wat mij betreft verrassend goed in de begroting verwerkt. Ik zit nu 6 jaar in de raad en het is voor het eerst dat er echt goede dingen over onderwijs in de begroting staan. Daar wordt ik blij van, niet alleen als raadslid, maar ook als juf in het basisonderwijs. Er is zoveel ongelijkheid, het is goed als scholen daar nog meer mee aan de slag gaan. Tot nu toe zag je dat er weinig contact was tussen de scholen met elkaar en organisaties zoals MENS De Bilt, jongerenwerkers of het Lichtruim. Ze werken allemaal met kinderen, maar zagen elkaar veel te weinig. Er is nu budget om meer samen te werken en het contact op te zoeken, dat hebben we afgesproken in de Lokale Educatieve Agenda (LEA). 

Ik zie het samenbrengen van partners in het onderwijs echt als een taak van de raad. Van het onderwijsbudget gaat het grootste deel naar huisvesting. Zo is er een amendement aangenomen van de SGP om basisschool Het Kompas te renoveren en op zoek te gaan naar koppelkansen, zoals meer samenwerking met het Dorpshuis of woningbouw. Dat is hard nodig. Maar ook goed overleg kost geld. Dat betaalt zich uiteindelijk uit in betere zorg voor kinderen. 

Een sterkere lobby met Den Haag

Ik maak me wel zorgen over de sluitende begroting door zijn incidentele inkomsten. Daar moet scherp op gelet worden zodat we volgend jaar niet door het ijs zakken. Ik heb ook benadrukt dat je als gemeente veel zelf kunt, maar roep ook vooral op om de lobby met Den Haag aan te gaan. De landelijke overheid kan ons alle taken geven, maar dat gaat niet allemaal gratis. Den Haag laat de gemeenten alles opknappen en we krijgen er geen geld voor. Dat is onfatsoenlijk. 

Samen met inwoners vooruit kijken naar wat wél kan

Wij vinden dat er meer betaalbare woningen moeten komen. Er wordt gezegd dat sociale woningbouw te duur is. Maar als je blijft kijken naar wat er niet kan, gebeurt er nooit wat. Neem een voorbeeld aan Houten waar het is gelukt de auto uit de stad te bannen om er een fietsstad van te maken. Iedereen riep dat dit onmogelijk zou zijn. Maar het kan dus wel! 

Dat wil ik met mijn partij dan ook graag laten zien: je kunt veel bereiken door gewoon te gaan doen. Soms is het een kwestie van een lange adem, maar je moet blijven doorzetten. Dat doen we samen met onze inwoners. In een ideale wereld doen we dat met álle inwoners, niet alleen degenen die de weg naar het gemeentehuis al goed weten te vinden. Daar ga ik me de komende tijd hard voor maken door meer naar de inwoners toe te gaan. Daarbij vind ik het belangrijk om vooral onze jongste inwoners op te zoeken. Kinderen kunnen we al op school laten zien hoe gemeenten werken. Democratie hebben we te lang als vanzelfsprekend gezien.

Realisme en verantwoordelijkheid boven politieke hobby’s

Tijdens de Begrotingsraad 2024 uitte Ralph Jacobs, namens VVD De Bilt, stevige kritiek op het financiële beleid van de coalitie. Volgens de VVD ontbreekt het aan grip op de financiën en wordt er onverantwoord geïnvesteerd.

"De coalitie maakt investeringen zonder oog voor gezonde boekhouding," legt Jacobs uit. "30 miljoen voor een nieuw gemeentehuis, geen spaargeld. Ook prioriteiten zoals fietsveiligheid blijven liggen. Wij pleiten voor verantwoord beleid waarin belastinggeld goed wordt besteed en de financiële gezondheid van de gemeente vooropstaat."

Bureaucratie zonder voordelen voor inwoners

De VVD wijst op de toenemende bureaucratie binnen de gemeentelijke organisatie. Sinds de start van de coalitie zijn de kosten voor de ambtelijke organisatie gestegen van 22 naar 28 miljoen euro, zonder zichtbare voordelen voor inwoners. "De extra managementlagen dragen niet bij aan betere dienstverlening," stelt Jacobs. De VVD wil dit aanpakken door in te zetten op een slankere en doelgerichtere organisatie.

Woningbouwambitie stagneert door onrealistische eisen

De woningbouw in De Bilt blijft achter door wat de VVD omschrijft als onrealistische eisen. "De focus van deze coalitie ligt op 70% gesubsideerde woningbouw, zelfs op dure locaties. Een woning van 75 m² onder de €390.000 is onrealistisch," zegt Jacobs. Hij pleit voor woningen die doorstroming bevorderen, bijvoorbeeld voor senioren en middeninkomens, in plaats van vast te houden aan onrealistische eisen.

Jeugdzorg vereist structurele verbetering

Een zorgwekkend punt in de begroting is de voorgestelde miljoenenbesparing door budgetplafonds in de jeugdzorg. "Bezuinigen kan alleen door betere, snellere en slimmere hulp, wat op de lange termijn kosten verlaagt," licht Jacobs toe. Het huidige college richt zich echter op budgetplafonds. Jongeren kunnen hierdoor in november en december geen hulp krijgen als het budget op is. Dit resulteert in lange wachttijden in het nieuwe jaar. Volgens de VVD toont de begroting een onrealistisch beeld van de jeugdzorg, zoals in voorgaande jaren bleek uit noodzakelijke aanpassingen in de najaarsnota. 

Fietsveiligheid en infrastructuur als speerpunten

De VVD benadrukt de noodzaak van concrete verbeteringen op het gebied van fietsveiligheid. "Locaties zoals doorgaande wegen in Westbroek of Maartensdijk, de Herbie-rotonde en de Soestdijkseweg moeten voor onze kinderen veilig zijn!" stelt Jacobs. Deze verbeteringen komen direct ten goede aan de inwoners en zouden prioriteit moeten krijgen boven dure prestigeprojecten.

Behoud cultureel erfgoed – Jagtlust mag niet wijken

Naast financiële en sociale vraagstukken maakt de VVD zich zorgen over het historische landgoed Jagtlust. Het plan om woningen te bouwen op dit waardevolle landgoed bedreigt zowel cultureel als natuurlijk erfgoed. "We dreigen hier af te stevenen op een Paleis Soestdijk-scenario in het klein," zegt Jacobs. "Jagtlust is een van de oudste landgoederen in de provincie en draagt de geschiedenis en identiteit van onze gemeenschap. Dit soort plekken verdienen bescherming." De VVD pleit voor oplossingen die erfgoed respecteren, zonder dat het ten koste gaat van woningbouwambities.

Naar een solide financiële basis

De VVD wil lasten voor inwoners verlichten door kostenbesparingen binnen de organisatie. "Het huidige beleid zet onze gemeente op een financieel onstabiele koers. We moeten naar een realistische begroting, waarin efficiëntie en verantwoorde uitgaven vooropstaan," aldus Jacobs, "Daarnaast moeten we aandachtig luisteren naar de onze inwoners en deze centraal stellen in onze besluitvorming." De VVD streeft hiermee naar een financieel gezond De Bilt.

Schandalige begroting

Dit is een schandalige begroting: door het geldsmijten van dit college van GroenLinks, PvdA, SP, D66 en LokaalDeBilt explodeert onze schuld in 4 jaar naar liefst 142 miljoen en bedraagt het begrotingstekort 9 miljoen! Totaal onacceptabele bedragen, onze kinderen moeten terugbetalen.

Schuldenexplosie

Onze schuldquote, indicatie van de schuldenlast, verdubbelt bijna van 60 naar 110 procent, en de gemeentelijke lasten stijgen maar door, want de belastingbetaler is de dupe van dit communistische beleid. ‘Na ons de zondvloed’, lijken onze linkse bestuurders te denken. Nu alles uitgeven, later zien we wel verder. Schandelijk.

Hoe dat komt? Dit college smijt met geld, en dat begon op dag 1 van dit college, toen het zichzelf een loonsverhoging gaf van 15 procent, en een volstrekt overbodige 4^e wethouder aanstelde, alleen maar om de coalitievrienden te belonen. Dat kostte al bijna een miljoen, en ook besloot dit college 4 keer méér per jaar uit te gaan geven dan de vorige colleges: totale waanzin!

Loonsverhogingen

Tegelijk krijgen de ambtenaren er 11 miljoen aan salarisverhogingen en bonussen bij. Forza vraagt al anderhalf jaar naar de besteding van die miljoenen, maar het antwoord van de nieuwe burgemeester was: dat moet de raad misschien helemaal niet willen weten: wat een gotspe! De raad controleert het college, maar krijgt gewoon de cijfers niet. Wat heeft dit linkse college te verbergen? Schande!

Nieuw gemeentehuis

Nog zo’n idiotie: 21 miljoen uitgeven voor een nieuw gemeentehuis, terwijl het oude nog prima functioneert en op te knappen is. Maar het is niet luxe genoeg en niet klimaatneutraal. Als dat prioriteit is in tijden van bezuiniging, heb je het contact met de werkelijkheid verloren. Straks gaat er een zwembad of bibliotheek dicht, maar hebben we wel een nieuw gemeentehuis gekregen van GL, PvdA, SP, D66 en LokaalDeBilt. Schande!

Asielzoekers

Ook weigert het college te vertellen waar de twee locaties voor asielzoekers komen: ze weten het wel, maar de bevolking mag het niet weten. En waarom moeten er in onze gemeente bijna 3 keer zoveel asielzoekers komen als door de provincie gevraagd? De provincie vroeg 277, al behoorlijk veel, maar het linkse college biedt tot 750 aan, zonder zelfs uit te leggen waarom. Schande!

Taxikosten

Het linkse college zorgt goed voor zichzelf: in drie dagen gaf het 1200 euro uit aan taxikosten, terwijl een huurauto 150 euro had gekost. Linkse partijen vragen de burger om te lopen, te fietsen of de trein te nemen, maar zelf voelt het zich daar te goed voor. Ook andere taxikosten wil het niet verklaren: tijdens het ‘inwerkprogramma college’ verbrandden ze 640 euro aan taxikosten, op één dag. Het uitreiken van een koninklijke onderscheiding moest kennelijk ook met de taxi (321 euro) en wat deed, midden in de vakantie, onze burgemeester voor 440 euro in de taxi? We vroegen het allemaal na, maar geen antwoorden. Schande!

Betaald parkeren 

Ook wordt steeds duidelijker dat we afstevenen op betaald parkeren in de gemeente, om de kas te spekken: schandelijk. Helpt u Forza mee onze omgeving Dorps, Groen en Veilig te houden? info@forzadebilt.nl(Verwijst naar een e-mailadres).

Samenwerken en dialoog zoeken, voor Lokaal De Bilt belangrijk?

Dat is het zeker, we moeten altijd in gesprek blijven met bewoners. Daarom vinden wij participatie ook zo belangrijk, dat bewoners betrokken worden bij het maken van plannen. Bij verschillende projecten hebben we ons hiervoor hard gemaakt. Maar participatie moet wel goed verlopen, juist ook om teleurstellingen te voorkomen. Bij de Spoorzone zou nu even pas op de plaatst gemaakt moeten worden. Want participeren op drijfzand is niet verstandig. We weten nu nog niet wat er afgesproken gaat worden met de grondeigenaren. Terwijl de kosten enorm oplopen. Dat heeft geen zin voor omwonenden. 

Daarom willen wij juist altijd in dialoog blijven. Niet alleen met bewoners, maar ook met oppositiepartijen. We zitten natuurlijk in de coalitie, maar we beoordelen alle voorstellen op wat ze werkelijk waard zijn, niet omdat er een bepaalde partij achter zit. Wij zijn als lokale partij ook niet gebonden door idealen uit Den Haag, wat landelijke grote partijen wel hebben. Als lokale partij beoordelen we voorstellen op hun waarde, onafhankelijk van wie erachter zit. Efficiënt vergaderen hoort ook bij het goede dialoog voeren; De Bilt kan daarin nog verbeteren. Bewoners willen gewoon duidelijkheid, voor nu en voor de toekomst. Dan is het ook onze taak om dat op een efficiënte en duidelijke manier te organiseren, naar bewoners toe en in de gemeenteraad.

De begroting: tevreden met de financiële positie van De Bilt?

Je kunt er van alles over zeggen, maar eigenlijk hebben we het als gemeente financieel wel op orde, zeker in vergelijking met andere gemeenten. Er zijn natuurlijk uitdagingen, vooral binnen het sociaal domein. Te veel mensen moeten een beroep doen op de gemeentekas, en daar moet iets aan gedaan worden. Tegelijk moeten we constateren dat bewoners die ergens recht op hebben, dat ook daadwerkelijk moeten krijgen. 

Als ik naar het zogenaamde ravijnjaar kijk, zie ik voor 2026 en de jaren daarna een redelijk groot gat in de begroting. Dit probleem speelt echter door heel Nederland; het is aan Den Haag om daar een oplossing voor te vinden. Uiteraard dragen wij als gemeente ook bij aan die oplossing, maar De Bilt staat er in vergelijking juist redelijk goed voor. We staan niet in het rood. Hoe we dit uiteindelijk gaan invullen, zal volgend jaar duidelijk worden. 

Zijn er andere concrete zaken?

Woningbouw blijft een belangrijk thema. Natuurlijk in de Spoorzone, maar ook bij de Schapenweide. We moeten dat efficiënter gaan organiseren. Echt beter doen dan we dat tot nu toe bij het Verwelius-plan aan het doen zijn. Ook moet er duidelijkheid komen voor het terrein van Akkie Stomphorst, deze autosloperij kan plaatsmaken voor een nieuwe groene woonwijk maar de gemeente wil eerst weer onderzoeken doen. Dat blijft te lang liggen, de initiatiefnemer moet sneller duidelijkheid krijgen.

De jeugd heeft de toekomst in De Bilt?

Dat is zeker waar, maar ik zie ook een paradox. Terwijl kinderen in Nederland volgens Unicef tot de gelukkigste ter wereld behoren blijken kinderen in De Bilt bovengemiddeld gebruik te maken van Jeugdzorg. 1 op de 7 kinderen zelfs, veel meer dan in vergelijkbare gemeentes. Dit is voor de gemeente helaas onbetaalbaar geworden, en er komt ook gewoonweg te weinig geld van het Rijk. Elk jaar begroten we meer, maar het blijkt steeds niet voldoende. We moeten ombuigingen doen om de zorg bereikbaar te houden voor kinderen die het echt nodig hebben. 

Preventie kan daarbij een belangrijke rol spelen. De prestatiedruk die kinderen ervaren is hoog. Ik heb dan ook een oproep gedaan aan sportclubs en scholen om daar goed naar te kijken. Plezier moet voorop staan en kinderen moeten zich op een goed eigen tempo kunnen ontwikkelen. Ook wordt steeds meer duidelijk dat sociale media belastend zijn. Daar moeten we ook mee aan de bak, mobieltjes uit de les en ook in de pauzes is het geen goed idee. Als kinderen hulp nodig hebben, moeten we ze dat wel altijd kunnen bieden; maar waar dat kan via collectieve trajecten.

De kosten lopen op, maar de begroting 2025 is sluitend

Een knap staaltje werk, dat mag echt gezegd worden. En zonder grootscheepse bezuinigingen. Voor 2026 is het een ander verhaal. Door bezuinigingen van het Rijk krijgen gemeentes over de gehele linie minder geld. We lobbyen met alle andere gemeentes richting Den Haag om hier wat aan te doen. Maar we laten het er niet op aan komen. We kijken nu al hoe we keuzes kunnen maken voor de periode na 2025. We gaan met verschillende scenario’s werken, niet overal iets minder geld naartoe, maar weloverwogen keuzes maken. Daar zullen mogelijk wel pijnlijke beslissingen bijzitten. Wat ons betreft moeten de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. 

Ondertussen moeten we doorwerken aan de toekomst. Ik vind het heel belangrijk dat de woningbouw op gang blijft. We willen meer betaalbare woningen in De Bilt, goed dat er dus geïnvesteerd wordt in dit soort projecten zodat ze door kunnen gaan. Zorg blijft een prioriteit: goede zorg moet altijd bereikbaar zijn. Ook armoedebestrijding blijft hoog in ons vaandel staan. Iedereen in de Bilt moet mee kunnen doen. 

De jaarlijkse Begrotingsraad is geweest, een belangrijk moment?

Dat is zeker belangrijk, maar het heeft ook iets van een rituele paringsdans. Gemeentes zijn erg afhankelijk van geldstromen van het Rijk, daarnaast steunen coalitiepartijen doorgaans het college van B&W en daarmee de begroting. Het is aan de oppositie om kritische kanttekeningen te plaatsen, en dat heb ik ook gedaan, maar je invloed is uiteindelijk maar beperkt.

Wat voor kritische kanttekeningen zijn er?

De begroting voor 2025 is sluitend, maar voor 2026 en daarna worden grote tekorten verwacht. Ik vind dat er scherpere keuzes gemaakt moeten worden: waar moeten we bezuinigen? We zien dat er veel geld gaat naar participatie, terwijl we van alle kanten horen dat dit vaak tot teleurstellingen leidt bij bewoners. Als dat zo is, heeft het weinig zin en kan er net zo goed minder geld naartoe. Ook moet er kritisch gekeken worden naar de eigen organisatie van de gemeente: kan daar niet bespaard worden? Er is eerder 2 miljoen euro extra beschikbaar gesteld, maar wat levert dat nu eigenlijk op? Ik zie het onvoldoende terug. Ook vraag ik me af of de eventuele nieuwbouw van het gemeentehuis een verantwoorde keuze is, helemaal in deze tijd. Verder moeten we kritisch kijken naar de armoederegelingen, dat is nu erg versnipperd wat de efficiëntie niet ten goede komt.

Ik vind het zorgelijk dat ik tijdens de Begrotingsraad geen concrete bezuinigingsopties hoorde van de coalitiepartijen. Daar heb ik bewust naar gevraagd. Er lijkt weinig ambitie te zijn, en zicht op oplossingen. Terwijl er echt kritische keuzes gemaakt moeten worden. De schuldquote van De Bilt loopt op deze manier hard op. We moeten aan de bak en we kunnen echt niet alleen naar Den Haag wijzen; De Bilt heeft een eigen verantwoordelijkheid. Onze gemeente is voor 80 tot 85 procent van de inkomsten afhankelijk van het gemeentefonds, terwijl andere gemeenten minder afhankelijk zijn. Omdat die inkomsten instabiel zijn, moet De Bilt ook de eigen inkomsten vergroten, bijvoorbeeld door actief grondbeleid.

Ik vind dat de oppositiepartijen meer meegenomen moeten worden in het maken van de begroting. Daar heb ik mij tijdens de Begrotingsraad ook hard voor gemaakt; laat ons volgend jaar echt actief meepraten. Ik snap dat niet alle wensen ingewilligd kunnen worden, dat accepteren we natuurlijk, maar we moeten wel meer inspraak hebben. 

De bewoners van de groene kernen zijn belangrijk voor de SGP

Alle bewoners van De Bilt zijn natuurlijk even belangrijk. Als SGP zijn we er om alle inwoners te vertegenwoordigen. Maar wij richten ons ook zeker op de inwoners van de groene kernen. Het is dan ook goed om te zien dat verschillende voorstellen daarover van ons unaniem door de gemeenteraad zijn aangenomen.

Zo gaat de gemeente op initiatief van de SGP samen met inwoners en betrokken partijen bekijken of er bij de nieuwbouw van de school met de Bijbel ’t Kompas in Westbroek ook koppelkansen zijn voor het dorpshuis, sportvoorzieningen en woningbouw. Dat is een mooie integrale aanpak wat ons betreft. Door een ander voorstel van ons kan bestaand budget gebruikt worden om in een vroeg stadium onderzoek te doen naar ruimtelijke projecten, dit kan juist langere procedures en hogere kosten voorkomen.

Ook kregen wij veel steun voor het aanpakken van de parkeeroverlast op het Maartensplein en het verbeteren van de verkeersveiligheid bij het kruispunt Nachtegaallaan en de Dorpsweg; beide moties werden unaniem aangenomen. Wij stelden verder voor om bij het plaatsen van nieuwe transformatorhuisjes de omwonenden te betrekken en te kijken naar een groene inpassing in de omgeving. Ook hier was de raad het unaniem mee eens.

Een hoop voorstellen van de SGP aangenomen, maar zijn er ook zorgen over de begroting?

We krijgen als gemeente te weinig knaken voor de taken uit Den Haag. Maar dat is een deel van het verhaal. De tactiek van het college lijkt nu: we laten de tekorten oplopen en hopen dat het Rijk gaat betalen. Dat is riskant. De SGP roept juist al vanaf het begin van deze raadsperiode dat voorzichtigheid is geboden, het is al langer bekend dat de inkomsten vanaf 2026 gaan dalen, maar met deze kritiek is niet veel gedaan. 

Daarnaast zijn er inhoudelijk ook kanttekeningen te plaatsen bij de begrotingstekst. Ik ben het absoluut niet eens met de manier waarop het college het onderwerp stikstof eenzijdig bij de boeren neerlegt. Dat werd tijdens de vergadering nog wel van de hand gewezen door de wethouder, maar bij andere onderwerpen, zoals woningbouw, wordt stikstof niet genoemd. Ook het te veel beperken van het autogebruik, en het benoemen van betaald parkeren, vinden wij geen goede richting geven. De enorme investeringen op het gebied van klimaat kunnen ook wel iets worden teruggebracht. De SGP is verder voorstander van goede participatie. De gemeente moet dichtbij de bewoners en ondernemers staan. Toch gaat dat nu niet altijd goed, daar zijn we kritisch op.

Uiteindelijk heeft de SGP wel ingestemd met de begroting. Dat is een optelsom. De begroting laat voor 2025 nog een positief saldo zien. Verder staan er zaken in het waar we het niet mee eens zijn, maar er staan ook goede dingen in de begroting. Ook zijn twee amendementen en drie moties aangenomen, waarmee we dus het beleid hebben kunnen veranderen. Dat is een hoop waard.

De begroting is sluitend, maar een echt goed inhoudelijk debat ontbrak, zo vindt Falco Jansen van de ChristenUnie:

De begroting is dit jaar sluitend, dat is op zichzelf een mooie prestatie. Ik zie de intenties van het college om dingen die de gemeenteraad zegt op te pakken, maar dat had op een aantal plekken zeker beter gekund. Een begroting is bedoeld om inzicht te geven in de inkomsten en uitgaven, én om vervolgens ruimte te geven aan alle partijen om politieke discussie te voeren en hoe het geld uit te geven. Nu is het vooral een begroting van de coalitie waarbij de oppositie ‘er nog even naar mag kijken’. In de raad zou ik meer willen spreken over de verdeling van gelden en het vinden van compromissen. Nu ligt het vooraf al vast. Een echt goed inhoudelijk debat ontbrak. 

Budgetplafonds in de jeugdzorg onacceptabel

Jeugdzorg is voor de ChristenUnie de belangrijkste inbreng geweest. Tijdens de vergadering kwam naar voren dat het instellen van budgetplafonds in de jeugdzorg kan betekenen dat een kind aan het einde van het jaar wel hulp nodig kan hebben, maar geen hulp meer krijgt omdat het geld op is. Meerdere partijen vonden dit onacceptabel waardoor de VVD een amendement geschreven heeft om dit budgetplafond uit de begroting te halen. Helaas is dat niet aangenomen. Wel heb ik erop aangedrongen dat de gemeenteraad dan tenminste op tijd geïnformeerd zal worden als dat plafond in zicht komt.

Evenveel aandacht in álle dorpen van de Bilt

Ook lag mijn inzet op het bereiken van evenveel aandacht voor alle dorpen in de gemeente. De wethouder heeft toegezegd hier volgend jaar anders naar te willen kijken. Nu stond er in de begroting 1 pagina voor De Bilt, 1 pagina voor Bilthoven en de 4 kleinere dorpen moesten het samen met anderhalve pagina doen. Er wordt wel gezegd dat we moeten kijken naar de noden van elk dorp, maar ik zie dat in de praktijk niet terug.

Neem bijvoorbeeld de overlast door hangjongeren op het Maartensplein in Maartensdijk. Er zou te weinig capaciteit beschikbaar zijn voor handhaving. Of neem Westbroek, waar grote behoefte is aan betaalbare koopwoningen voor jongeren. De focus van De Bilt ligt vooral op de realisatie van sociale woningbouw. Heel belangrijk, maar daar heeft Westbroek juist minder behoefte aan. Onze inwoners van de kleinere dorpen voelen zich minder gehoord. Veel mensen hebben bijvoorbeeld het gevoel dat ten tijde van de gemeente Maartensdijk er meer bereikt werd voor de dorpen. 

Stop nieuwe initiatieven, maak woningbouwprojecten eerst af!

Als we dan vooruit kijken naar de komende periode wil ik me inzetten om de woningbouw van de grond te krijgen. Dat kan alleen als de gemeente stopt met het steeds maar opstarten van nieuwe initiatieven en projecten, zonder iets af te maken. Het gedoe rondom Verwelius met de woningbouw op het oude Hessing-terrein in De Bilt, daar moeten we echt vanaf. Het legt een enorme druk op de organisatie en de raad en we bereiken niets. Steek ambtelijke capaciteit in projecten afmaken en ga daarna pas verder met iets nieuws. We kunnen niet wonen in half afgemaakte projecten.

De begroting voor 2025 is vastgesteld. Een bittere pil of positief besluit?

Bij deze begroting moesten we wel even slikken. Ik ben zeker niet overal blij mee, maar soms is bijsturen nou eenmaal nodig. Ik ben in ieder geval blij dat de begroting voor 2025 sluitend is, en dat is waar het nu om ging. De raad schijnt dat soms niet te beseffen en focust vooral naar de jaren daarna, maar we hebben eerst 2025 nog. De rol van de raad is controleren en vaststellen, niet zelf beleid schrijven. Iets met schoenmaker en je leest. *

Wij kunnen ook wel van alles bedenken voor de jaren daarna, maar we hebben daar helaas weinig invloed op. Ik heb daarom ook niet een heel lijstje van amendementen en moties ingediend, we hebben mensen ingehuurd – het college – om de begroting te maken. Wij sturen bij als het straks nodig is. De meeste rottigheid voor gemeentes en hopelijk ook nog wat zoet komen uit Den Haag. Ik maak me wel zorgen om het gebrek aan inlevingsvermogen daar voor het werk dat gemeentes doen. De gemeente is de overheid die het dichtst bij de bewoners staat.

En als er bijgestuurd moet worden, wat is voor de SP dan belangrijk?

Woningbouw is en blijft een van onze speerpunten. We moeten echt weer gaan bouwen, bouwen voor de onderkant; sociale woningbouw en andere betaalbare huizen. Het is goed dat dit besef terug is in de organisatie. We hebben twee periodes gehad waarin er liever niet gebouwd werd en als er iets werd gebouwd, waren het villa’s. Maar het principe van trickle-down-economie, het concept waarbij het economisch beleid van de overheid gericht is op de hogere klasse om daarmee de hele economie te stimuleren, werkt helemaal niet. Gelukkig zien we nu dat het anders gaat, en bouwen voor de onderkant, voor mensen die het echt nodig hebben, staat weer op de agenda.

In dezelfde lijn; we moeten in onze gemeente echt bijdragen aan goede zorg en ondersteuning voor de bewoners, ook wel het sociaal domein genoemd. Kinderen die in De Bilt opgroeien moeten dat op een goede en veilige manier kunnen doen, in welke buurt of wijk je ook woont. Iedereen moet kans hebben op een volwaardig leven, waar je wiegje ook staat, of je arm of rijk bent, net nieuw in Nederland bent of hier geboren bent. Kansengelijkheid is erg belangrijk, en helemaal bij onderwerpen als Jeugdzorg, waar de kosten nu juist zo hoog oplopen, door het gebrek aan werkelijke sturingsmethoden van uit Den Haag.

Ik heb het ook altijd over inwoners, niet over burgers. Inwoners zijn geen nummertje maar zijn gewoon mensen en ze hebben stuk voor stuk een eigen verhaal. Daar moeten we naar luisteren.

* = https://nl.wikipedia.org/wiki/Leest_(gereedschap)(Verwijst naar een externe website)