Zonnevelden en windmolens
In het klimaatakkoord zijn afspraken gemaakt over hoe we Nederland verduurzamen. Zo is afgesproken de CO2 uitstoot in 2030 met bijna de helft ten opzichte van 1990 en in 2050 met 95% te verminderen. Alle gemeenten in Nederland leveren hieraan een bijdrage, ook de gemeente De Bilt. Om de CO2 uitstoot te verminderen is het belangrijk dat we energie besparen en in de toekomst ook meer duurzame energie gaan opwekken.
We streven ernaar om in 2050 net zoveel duurzame energie op te wekken als wij samen in de gemeente De Bilt - alle inwoners, bedrijven en instellingen – verbruiken. Energieneutraal heet dat. Duurzame energie kunnen we opwekken met onder andere zonnevelden en windmolens. Ook alle huiseigenaren en bedrijven die zonnepanelen op hun dak leggen, dragen hier aan bij. Vanzelfsprekend heeft energiebesparing de voorkeur, immers, wat je niet verbruikt, hoef je ook niet op te wekken.
Op dit moment zijn er nog niet veel geschikte methoden voor voldoende duurzame energieopwekking in de gemeente. Windmolens en zonnevelden zijn technisch bewezen manieren om veel energie op te wekken. Dat is belangrijk, want we staan voor een enorme verduurzamingsopgave. Ook is de realisatie van zonnevelden en windmolens op korte termijn financieel beter haalbaar dan andere technieken. Inwoners en bedrijven kunnen bovendien financieel deelnemen.
Uiteraard kijken we ook naar andere mogelijkheden, bijvoorbeeld zonnepanelen op daken. We proberen inwoners die hun huis willen verduurzamen, daarbij zo goed mogelijk te helpen. Uit onderzoek blijkt echter dat zelfs als we panelen op álle geschikte daken leggen, we nog niet voldoende elektriciteit voor ons eigen gebruik opwekken.
We verkennen daarom of en in welke gebieden in de gemeente mogelijkheden bestaan voor de opwekking van duurzame energie met zonnevelden of windmolens. Dat doen we graag in samenspraak met ú. Op welke locaties wordt het waardevolle buitengebied van onze gemeente het minst verstoord? Welke voorwaarden willen we stellen aan nieuwe initiatieven? De gemeenteraad heeft nog niet besloten of en hoeveel zonnevelden of windmolens er kunnen komen en waar. Uw mening is van belang bij het maken van afwegingen.
Wij vinden het belangrijk om te weten wat inwoners, bedrijven en andere partijen van duurzame energieopwekking met zonnevelden of windmolens vinden. Zo krijgen we een completer beeld van de (on)mogelijkheden en randvoorwaarden als in de toekomst ergens initiatieven voor zonne- of windenergie ontstaan.
Heeft u een voorkeur voor zonnevelden of windmolens, een combinatie, of geen van beiden? Welke plekken vindt u geschikt en welke totaal niet? Als we zonne- en windenergie gaan opwekken, wilt u dat liever in één gebied of juist verspreid over de gemeente? Welke zorgen heeft u? En waaraan wilt u dat wij extra aandacht besteden: de inpassing in het landschap, effecten voor dieren en planten, uw uitzicht of iets anders? En misschien wilt u wel mede-eigenaar worden als er een zonneveld of windmolen geplaatst wordt. Daarom zijn we in 2020 een participatietraject gestart.
Op verschillende manieren vroegen we betrokkenen naar hun wensen en mening. We zijn het proces gestart met een algemene peiling van het inwonerpanel, waaraan ruim 700 bewoners deelnamen. De resultaten vindt u op de pagina Inwonerpanel.
Bijeenkomsten
In totaal organiseerden we 9 bijeenkomsten met inwoners en organisaties, waaraan naar schatting zo’n 450 mensen deelnamen. Tijdens deze bijeenkomsten bespraken we de noodzaak voor duurzame energieopwekking en de mogelijkheden die zonnevelden en windmolens hiervoor bieden. We vroegen inwoners naar hun mening en ideeën hierover.
Tijdens deze gesprekken kwamen zorgen van inwoners naar voren over de effecten van zonnevelden en windmolens voor hun leefomgeving en welzijn. Naast bezwaren van tegenstanders, waren er ook positievere geluiden te horen. Het belang van het opwekken van duurzame energie werd door een aanzienlijk deel van de aanwezigen onderschreven.
De bijeenkomsten brachten daarnaast ook veel informatie op. We spraken uitvoerig over zaken om rekening mee te houden in onze zoektocht naar mogelijk geschikte locaties. Samen inventariseerden we de landschappelijke, culturele en ecologische waarden die belangrijk zijn om mee te wegen. Ook onderwerpen als landbouw, kwaliteit van de bodem en recreatie kwamen aan de orde.
Tussentijdse resultaten
De tussentijdse resultaten van onze zoektocht en de participatiebijeenkomsten zijn verwerkt in een Kansenkaart Zonne-energie. Deze concept kaart geeft gebieden aan die niet of minder geschikt zijn voor zonnevelden, maar ook waar wel mogelijkheden kunnen liggen voor goed in het landschap ingepaste zonnevelden.
Voor windenergie is er een technisch onderzoek gedaan naar geldende regels en beperkingen voor windmolens, de Verkenning Windenergie. Om te bepalen of er op concrete locaties daadwerkelijk mogelijkheden bestaan voor windmolens, is er vervolgonderzoek nodig.
Online vragenlijst
Naast de bijeenkomsten konden inwoners en organisaties ook reageren op de digitale Kansenkaart Zonne-energie en de Verkenning Windenergie via een speciaal daarvoor ontworpen online vragenlijst. Bijna 800 mensen gaven hun mening over welke gebieden zij wel of juist niet geschikt vinden voor de plaatsing van zonnevelden of windmolens en onder welke voorwaarden.
Wat doen wij met de resultaten?
Alle inbreng van bewoners, omwonenden en organisaties is samengebracht in een participatierapport, inclusief de reacties op de vragenlijst. In mei neemt de gemeenteraad een besluit over de Biltse bijdrage aan de Regionale Energie Strategie (RES). Uiteraard wordt uw inbreng meegenomen in dit besluit.
Manifest en petities
Vrijdag 23 april 2021 overhandigden de vertegenwoordigers van Energie De Bilt (EDB) een manifest en een viertal petities die door veel bewoners zijn ondertekend aan wethouder duurzaamheid Anne Brommersma. De gemeente heeft als blijk van waardering voor de inzet deze documenten een plekje gegeven op het gemeentehuis.
Bekijk de samenvatting van het manifest, petitie Energie De Bilt (pdf, 575 KB), petitie Groenekan, de Nieuwe Wetering, Bilthoven (pdf, 577 KB), petitie Maartensdijk, Hollandsche Rading (pdf, 579 KB) en petitie Lage Vuursche (pdf, 2 MB).
De concept Kansenkaart Zonne-energie geeft weer in welke gebieden zonnevelden meer of minder goed ingepast kunnen worden. Daarbij zijn te beschermen waarden in het buitengebied van onze gemeente meegenomen, zoals landschap, natuur en cultuurhistorie. Binnen een gebied komen geschikte en ongeschikte kavels voor. Aanvragen voor zonnevelden worden daarom altijd afzonderlijk getoetst aan het beleid en een uitgebreide lijst met voorwaarden. Inwoners konden tot en met 25 februari reageren op deze kaart. De rapportage is nog niet beschikbaar.
Bekijk de concept Kansenkaart Zonne-energie
In juli 2020 heeft de gemeente De Bilt een onderzoeksbureau gevraagd om de wettelijke beperkingen en eventuele mogelijkheden te onderzoeken voor de plaatsing van windmolens. Dit onderzoek is een eerste verkenning op basis van wetten en regels. In veel gebieden zijn windmolens volgens wetgeving niet toegestaan.
In andere gebieden noemt de wetgeving belangrijke aandachtspunten, zoals natuur en cultuurhistorie. En dan zijn er gebieden waar de huidige wetgeving geen belemmeringen noemt die windmolens op voorhand uitsluiten. Om te bepalen of er op concrete locaties daadwerkelijk mogelijkheden bestaan voor windmolens, is er vervolgonderzoek nodig. Uw mening is van belang bij het maken van afwegingen over waar vervolgonderzoek naar de mogelijkheden voor windmolens zinvol is.
Inwoners konden tot en met 25 februari reageren op de gebieden die genoemd zijn in de Verkenning Windenergie. De resultaten zijn toegelicht in het participatierapport.
Bekijk de verkenning Windenergie (pdf, 3 MB)
De gemeenteraad neemt in mei 2021 een besluit over:
- het beleid, kansenkaart en voorwaarden voor het beoordelen van nieuwe initiatieven voor zonnevelden,
- eventueel vervolgonderzoek naar de mogelijkheden voor windmolens op 1 of meerdere locaties uit de Verkenning Windenergie.
Voor windenergie staan we namelijk echt nog aan het begin van onze zoektocht.
Nieuwe initiatieven
Tot de vaststelling van het zonneveldenbeleid en tot er nader onderzoek is gedaan naar windenergie, worden er geen nieuwe initiatieven in behandeling genomen. Voor het initiatief langs de A27 bij Achterwetering is al een vergunningaanvraag gedaan in 2019. De procedure hiervoor loopt wel door. In de richtlijnen voor de beoordeling van nieuwe initiatieven wordt een verplichting opgenomen om bij ieder toekomstig initiatief in gesprek te gaan met de omgeving.
Al uw inbreng helpt ons ook om te bepalen hoeveel duurzame energie gemeente De Bilt in de toekomst kan opwekken. Die informatie gebruiken we bij het opstellen van een regionaal plan voor het opwekken van voldoende duurzame energie: de Regionale Energie Strategie (RES).
In het Klimaatakkoord staat dat elke energieregio in Nederland een Regionale Energie Strategie (RES) opstelt. Binnen iedere energieregio wordt onderzocht waar en hoe wij het beste duurzame elektriciteit op land (wind en zon) kunnen opwekken. En welke duurzame warmtebronnen te gebruiken zijn voor het verwarmen van wijken en gebouwen. De uitkomsten van die verkenning leggen we vast in een Regionale Energiestrategie (RES)
Gemeente De Bilt maakt deel uit van de regio U16, het samenwerkingsverband van 16 Utrechtse gemeenten. In de RES van de U16 staat hoeveel energie de Utrechtse gemeenten samen denken op te kunnen wekken. Gemeente De Bilt moet ook aangeven hoeveel zij denkt bij te kunnen dragen, het zogenaamde ‘bod’ voor de RES.
Iets meer tijd
Volgens de oorspronkelijke planning zouden we de participatie van het afgelopen jaar nu afronden en zowel de besluitvorming in de gemeenteraad als in de regio starten. De planning is echter iets opgerekt waardoor er wat meer tijd is ontstaan om een vervolg te geven aan de participatie. Op 19 februari is tijdens het Bestuurlijk Overleg RES U16 namelijk besloten om de planning voor het indienen van de RES 1.0 RES U16 te verruimen van 1 juli naar 1 oktober 2021. Bestuurders willen meer tijd nemen om tot een gedragen consensus te komen, om de participatie met inwoners en belanghebbenden goed te doorlopen en om volksvertegenwoordigers goed te informeren over de RES. De gemeente is in gesprek over de RES met bewonerscollectieven, waaronder het burgerinitiatief ‘Energie De Bilt’.
- In het voorjaar van 2020 organiseerde de gemeente De Bilt verschillende stakeholdersessies over zonnevelden. Het verslag van deze bijeenkomsten kunt u via het raadsinformatiesysteem inzien.
- In juli 2020 vroegen we het inwonerpanel (ruim 700 inwoners van de gemeente) om hun mening over duurzame energieopwekking. De resultaten van deze peiling vindt u op de webpagina Inwonerpanel
- In de zomer van 2020 is er een verkennend onderzoek naar windenergie uitgevoerd, de Verkenning Windenergie. Ook stelden we een eerste concept op van de Kansenkaart Zonnevelden.
- Op 14, 21 en 22 september 2020 spraken we tijdens drie bijeenkomsten met bewoners over zonnevelden en windmolens. Het verslag van de bijeenkomsten is via het raadsinformatiesysteem in te zien.
- Begin januari 2021 spraken wij met stakeholders over windenergie.
- We organiseerden in januari 2021 twee online bijeenkomsten voor inwoners en stakeholders uit de gemeente De Bilt (25 januari 2021) en inwoners van Lage Vuursche (26 januari 2021). Tijdens deze bijeenkomsten bespraken we de tussentijdse resultaten van onze zoektocht en de zorgen van inwoners.
- Op verzoek van inwoners organiseerden we een derde bijeenkomst voor inwoners van gemeente De Bilt (22 februari 2021).
- Tot en met 25 februari konden inwoners reageren op de Kansenkaart Zonne-energie en de Verkenning Windenergie via de online vragenlijst.
| Activiteit | Periode |
|---|---|
| Stakeholdersessies zonnevelden | Januari 2020 |
| Peiling inwonerpanel over duurzame energieopwekking | Juli 2020 |
| Verkenning Windenergie & opstellen concept Kansenkaart Zonnevelden | Zomer 2020 |
| Meedenkbijeenkomsten inwoners zonnevelden en windmolens | September 2020 |
| Stakeholderbijeenkomst windenergie | Januari 2021 |
| Participatiebijeenkomsten zonnevelden en windmolens | Januari 2021 |
| Besluit gemeenteraad: (on)mogelijkheden zonnevelden en eventueel vervolgonderzoek windmolens | Mei 2021 |
- Ruimtelijk haalbaarheidsonderzoek windenergie (pdf, 3 MB) (debilt.raadsinformatie.nl)
- Verslag inbreng inwoners (debilt.raadsinformatie.nl)
- Presentatie bijeenkomst 25 januari 2021 (pdf, 3 MB): Een document met een overzicht en categorisatie van de opmerkingen van de bijeenkomsten en de Antwoorden op de meest gestelde vragen ('Frequently Asked Questions') (pdf, 376 KB)
- Participatieverslag zon en windenergie - 19 april 2021
Heeft u problemen met de toegankelijkheid van de documenten, dan kunt u contact opnemen met de vakgroep duurzaamheid via duurzaamheid@debilt.nl of het algemene nummer 030 - 228 94 11
Heeft u vragen of opmerkingen? Wij beantwoorden ze graag. U kunt ons bereiken via duurzaamheid@debilt.nl of via ons algemene telefoonnummer 030 - 228 94 11.